Ieder leven is een boek waard
Wendela tekent het bijzonder gewone levensverhaal van Mureel op in haar persoonlijke levensboek. Want ieder leven is een boek waard.
‘Iedereen heeft een verhaal. De meeste mensen met interessante levens krijgen nooit een platform. Het levenboekproject geeft deze mensen een stem. Om als schrijver daaraan een bijdrage te mogen leveren vind ik een eer.’
Wendela is vrijwilliger bij de stichting ESAN, een vrijwilligersorganisatie voor ouderen in Amsterdam West. Eén van hun projecten is het levensboekproject. Wendela en de oudere blikken samen terug en vervolgens klimt Wendela in de pen om het levensverhaal op te tekenen.
Gewoon bijzonder
Eén van de ouderen die meedoet aan het project is Mureel. In haar levensverhaal staat het plotselinge vertrek uit Indonesië centraal. “Ik dacht eerst: ‘Ik ben toch helemaal niet bijzonder, wat heb ik nou te vertellen?’ Maar Wendela vond mijn levensverhaal interessant.”
‘Het verhaal van Mureel spreekt me zo aan omdat we beide Indisch zijn’, legt Wendela uit. ‘Haar verhaal gaat over ontworteling. Hoe het is om uit een land weg te moeten en op een onbekende plek te komen waar je niet gewenst bent.’
De wieg van Mureel stond op West Java. Toen Indonesië na de Tweede Wereldoorlog onafhankelijk werd, moesten alle Indische-Nederlanders naar Nederland toe. En zo kwam het dat Mureel op 14-jarige leeftijd op de boot stapte. 'We hadden geen koffers, helemaal niks. Het enige wat ik meenam was mijn spaarpot. Maar toen moest ik alle muntjes die ik had gespaard overboord gooien, want ik mocht ze niet meenemen naar Nederland.'
'We kwamen aan in de donkere, grauwe haven van Rotterdam. Overal lag sneeuw. We werden totaal niet hartelijk ontvangen, dus welkom voelde ik me niet. Dat maakte me onzeker; ben ik hier wel goed genoeg?'
Dat Mureel haar verhaal nu laat optekenen is best bijzonder, want over de heftige dingen die ze heeft meegemaakt praat ze niet graag. ‘Ik heb altijd gezwegen, net als veel andere Indische mensen. Toen ik op mijn 14e in Nederland aankwam heb ik me meteen aangepast. Van huis uit heb ik geleerd om door te gaan alsof er niks aan de hand was; wat geweest is, is geweest.’
Een helend boek
‘Ik ben pas sinds een paar jaar mijn Indische wortels aan het ontdekken. Pasgeleden kreeg ik last van mentale problemen en daarvoor ben ik hulp gaan zoeken. Toen ben ik mijn Indische kant gaan omarmen. Het laten opschrijven van mijn verhaal is helend voor mij. Ik ontdek wie ik ben en besef nu dat mijn Indische kant er óók mag zijn.’